In 2020 werden binnen de raad van bestuur een nieuwe voorzitter en een nieuwe bestuurster aangesteld. Kunt u ons hierover iets meer vertellen?
Pascal Misselyn: In maart 2020 heeft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering Thibaut Georgin aangesteld als nieuwe voorzitter van de raad van bestuur van BRUGEL. Naast zijn grote beheersing van de gas- en elektriciteitssector, onderscheidt Thibaut Georgin zich vooral door zijn uitgebreide kennis van de watersector. Daarnaast werd ook mevrouw Ihsane Haouach door de Regering aangesteld als bestuurster gespecialiseerd in energie. Zij is momenteel CEO en oprichtster van Alyna en heeft ook gewerkt als strategie- en innovatieadviseur in de energiesector.

BRUGEL heeft een algemene reflectie aangevat over zijn visie, opdracht en waarden. Waarom werd dit gedaan en waarover gaat het precies?
Thibaut Georgin: Aangezien de raad van bestuur van BRUGEL aan het einde van het eerste kwartaal 2020 werd uitgebreid, was het een goed moment om deze denkoefening af te ronden waarmee de raad van bestuur enige tijd daarvoor was begonnen. Alvorens in te gaan op de praktische thema’s, leek het ons immers aangewezen om de grote richtlijnen en het te volgen stappenplan af te bakenen. Voor een organisatie als BRUGEL was het van essentieel belang om de visie te bepalen van de opdrachten die we wilden uitvoeren. Als regulator stellen we alles in het werk om ambitieuze doelstellingen te halen op het gebied van energietransitie enerzijds en efficiënt waterbeheer anderzijds. Naast de vastlegging van het inhoudelijke aspect van onze opdracht hebben we ook alle in ons strategisch plan op te nemen waarden geherdefinieerd. Deze waarden worden nu intern als leidraad gebruikt op het niveau van de raad van de bestuur en de diensten, maar ook ten opzichte van de externe partners.

Wat waren de meest markante feiten van het boekjaar 2020?
Pascal Misselyn:
Zonder enige twijfel het beheer van de COVID-19-crisis. Deze crisis heeft een aanzienlijke impact gehad op de energiesector met aanzienlijke herverdelingen van het energieverbruik van de tertiaire sector naar de residentiële sector. Deze periode werd onder meer gekenmerkt door een wereldwijde daling van de energieprijzen en een toenemende onzekerheid bij sommige klanten die volledig ontredderd waren. Een ander belangrijk feit betreft de doorgevoerde wijziging van de nieuwe watertariefmethodologie. Door de COVID-pandemie heeft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering beslist om de inwerkingtreding van deze methodologie uit te stellen tot in 2021.

Thibaut Georgin: Daarnaast heeft BRUGEL ook een belangrijk advies uitgebracht over de omzetting van het Clean Energy Package op het niveau van het Gewest. In dat verband heeft de regulator een uitgebreide analyse gemaakt over de activiteiten van de DNB met betrekking tot dit programma en de Europese richtlijnen die erop betrekking hebben. BRUGEL concludeerde dat iedereen een plaats heeft binnen de energietransitie, maar iedereen een eigen rol heeft te spelen. En dat de rol van de DNB meer betrekking had op het beheer van het net en de ondersteuning van andere operatoren dan op de commerciële exploitatie van diensten of de productie van energie.

Pascal Misselyn: In 2020 werd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een eerste project rond een hernieuwbare energiegemeenschap gelanceerd, dat voortvloeit uit het reguleringskader dat wij in 2019 hebben ingevoerd. Tijdens dit boekjaar heeft BRUGEL ook een duidelijk en nauwkeurig standpunt ingenomen over de uitrol van verbonden meters. Wij hebben een advies uitgebracht over een duurzame en gecontroleerde uitrol van deze meters, die essentieel zijn om de energietransitie op een goede manier te beheren en diensten aan de gebruikers te kunnen aanbieden. Dit dossier heeft niet enkel intern, maar ook met de actoren uit de sector aanleiding gegeven tot heel wat discussies.

Thibaut Georgin: In 2020 heeft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering een samenhangend kader voor de uitrol van elektrische voertuigen vastgelegd. In het kader van dit dossier was BRUGEL vooral betrokken bij de bepaling van het model van de oplaadpalen voor deze elektrische voertuigen. Daarnaast heeft BRUGEL ook voorgesteld om de regeling voor de elektriciteits- en gasleveringsvergunningen te hervormen om proactievere steunmaatregelen ten gunste van de houders van deze vergunningen te bevorderen. In dat verband stelt de regulator voor om meer specifieke vergunningen aan te bieden die beter aansluiten bij de realiteit van de markt. Hiervoor zijn er echter enkele wetswijzigingen nodig die nog verder moeten worden besproken.

Pascal Misselyn: Het ATRIAS-dossier, waarin BRUGEL enkel een waarnemersrol heeft zoals de andere regulatoren van het land, ‘is tijdens het boekjaar 2020 in de goede richting geëvolueerd. Vóór de effectieve implementatie van het platform kan er zich echter altijd een groot probleem voordoen.

Op welke manier heeft de gezondheidscrisis een impact gehad op uw diensten en de sectoren?
Pascal Misselyn: Wat de organisatie van de diensten en de personeelsleden betreft, was BRUGEL relatief goed voorbereid om dit soort van crisis het hoofd te bieden. Telewerk maakt al lang deel uit van onze bedrijfscultuur en iedereen beschikt over aangepaste IT-tools. In het verleden hebben we ook op het gebied van IT de juiste keuzes gemaakt: al onze data en infrastructuren bevinden zich in de cloud en alles is toegankelijk via VPN. In maart 2020 slaagden we er dus binnen 48 uur in om onze teams 100% te laten telewerken.

Thibaut Georgin: Dit reactievermogen heeft ertoe geleid dat BRUGEL ook een drijvende kracht is geweest om oplossingen aan te reiken voor de crisis, met name voor de gas- en elektriciteitssector. En in mindere mate voor de waterdistributie, omdat die sector door een bedrijf wordt beheerd waarvan de processen intern en door de politiek zeer goed worden gecontroleerd.

Pascal Misselyn: Voor de energiesector stelden we al snel vast dat de zelfstandigen en kmo’s zwaar waren getroffen en dat er concrete oplossingen moesten worden gevonden. BRUGEL hield ook permanent toezicht op de leveranciers om na te gaan of de onbetaalde facturen onder controle bleven.

Hoe zit het met de energiearmoede en de verzwakking van de energiesector in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?
Pascal Misselyn: Paradoxaal genoeg zijn de betalingsachterstanden voor de residentiële klanten tijdens de gezondheidscrisis in 2020 niet bijzonder toegenomen. We zullen echter de cijfers van 2021 moeten afwachten om definitieve conclusies te kunnen trekken. Aangezien we aan alle grote leveranciers hadden gevraagd om ons maandelijkse balansen te bezorgen om de schuldratio’s op te volgen, konden we al erg snel vaststellen dat de situatie voor kmo’s en zelfstandigen behoorlijk problematisch was. Het was zelf zo erg dat BRUGEL voorstelde om het statuut van beschermde klant uit te breiden tot de zelfstandigen. De OCMW’s hebben eveneens een leidende rol gespeeld bij het beheer van de crisis om de gevolgen ervan te verzachten.

Wat was de aard van de uitwisselingen met de operatoren uit de verschillende sectoren in 2020?
Thibaut Georgin: In 2020 hadden we specifieke contacten in het kader van het strategisch plan. BRUGEL heeft ook contact opgenomen met elk van de actoren om een bevoorrechte dialoog op gang te brengen en hun verwachtingen te kennen. Zo hebben we alle positieve aspecten en de verbeteringspunten kunnen aankaarten. Op basis van deze feedback hebben we onze visie en onze opdracht kunnen verfijnen, maar ook een dialoog tot stand kunnen brengen in het kader van onze rol als marktregulator.

Hoe deed de markt van de hernieuwbare energie het in 2020? Wat waren de meest markante feiten?
Thibaut Georgin: De sector van de hernieuwbare energie werd gekenmerkt door twee hoogtepunten: het aantal geïnstalleerde MW op het vlak van de fotovoltaïsche energie en de opkomst van projecten voor energiegemeenschappen.

Aangezien de op de fotovoltaïsche installatie (FV) toegepaste vermenigvuldigingscoëfficiënt sinds 2013 niet meer was veranderd, ondanks de herhaalde adviezen van BRUGEL, trad er in 2019 en 2020 een buitenkanseffect op toen werd aangekondigd dat deze coëfficiënten neerwaarts zouden worden bijgesteld. In twee jaar tijd is het aantal installaties zodoende quasi verdubbeld, van 5.000 naar bijna 10.000. Ook al is er sprake van een buitenkanseffect, toch moet erop worden gewezen dat er in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geen ‘bubbel’ bestaat. Er is nog steeds een aanzienlijk potentieel voor de FV-ontwikkeling in Brussel, waarbij BRUGEL schat dat er 20 keer meer fotovoltaïsche installaties zouden kunnen worden geplaatst dan vandaag het geval is.

Pascal Misselyn: Op het vlak van de energiegemeenschap hebben we ook veel aanvragen ontvangen. Momenteel heeft BRUGEL twee proefprojecten goedgekeurd: een in 2020 en een tweede in 2021. De concrete uitwerking ervan verloopt tamelijk traag omdat alle belanghebbenden - de projectbeheerders, BRUGEL en SIBELGA - innovatieve modellen moeten ontwerpen tussen eigenaren van productie-eenheden en een gemeenschap van consumenten. Dit domein is tamelijk recent. Het is belangrijk om te weten wie wat doet en welke rol iedere speler dient te vervullen. Aan de kant van BRUGEL moeten we ervoor zorgen dat de contracten eerlijk zijn, zodat een gemeenschap geen onrechtvaardige principes kan hebben tegen een van haar leden. Deze oefeningen zijn complex, maar we kunnen er erg veel lessen uit trekken.

Welke gevolgen heeft de toekomstige methodologiewijziging voor de watersector?
Thibaut Georgin: In 2020 heeft de overheid aan BRUGEL gevraagd om de methodologieën te wijzigen om nieuwe tarieven in te voeren. Gezien de impact van deze methodologie op de tarieven, vond de Regering het - in deze tijden van COVID-19-crisis - beter om de inwerkingtreding van deze nieuwe tarifering uit te stellen, teneinde sociale ondersteuningsmechanismen te kunnen invoeren voor de bevolkingsgroepen die het meest vatbaar zijn voor waterarmoede. Er wordt op gewezen dat, ook al is de nieuwe tarifering uitgesteld, het werk rond de tariefmodellen goed is afgebakend. In de loop van 2020 heeft BRUGEL actief deelgenomen aan een groot project met de operatoren, de consumentenverenigingen, de OCMW’s, de vrederechters, de milieu- en wateradministratie om de te nemen maatregelen te bespreken.

Wat heeft u in 2020 gedaan op het vlak van de beheerscontrole?
Pascal Misselyn: BRUGEL heeft grote vooruitgang geboekt in dat verband en beschikt nu over prestatie-indicatoren (KPI - Key Performance Indicators) die werken. Ook al is de inzameling van de gegevens om de KPI in kaart te brengen nog voor verbetering vatbaar, toch is deze dynamiek zeer positief. Aangezien we nu over een visie, opdrachten en goed gedefinieerde waarden beschikken, hoeven we onze KPI enkel nog aan onze nieuwe strategische doelstellingen aan te passen.